- Liczba lekarzy sądowych w Polsce zmniejszyła się w ciągu roku z 222 do zaledwie 196, natomiast w 11 okręgach sądowych lekarze sądowi są całkowicie niedostępni lub ich liczba jest niewystarczająca.
- Prezes Naczelnej Rady Adwokackiej, adw. Przemysław Rosati, zaapelował do Ministra Sprawiedliwości Waldemara Żurka o pilne działania mające na celu zapewnienie odpowiedniej dostępności lekarzy sądowych w sądach okręgowych w całej Polsce lub o podjęcie inicjatywy ustawodawczej zmierzającej do uchylenia przepisów ustawy o lekarzu sądowym.
- NRA domaga się pilnych zmian administracyjnych lub legislacyjnych, które zagwarantują obywatelom możliwość skutecznego usprawiedliwienia nieobecności w sądzie.
- To nie pierwszy raz, kiedy Prezes NRA apeluje o działania w sprawie braku lekarzy sądowych. Pierwszy apel w tym zakresie wystosował w maju 2024 roku do ówczesnego Ministra Sprawiedliwości Adama Bodnara.
Samorząd adwokacki alarmuje: sytuacja staje się krytyczna
Prezes Naczelnej Rady Adwokackiej, adw. Przemysław Rosati, po raz kolejny zwrócił się do Ministra Sprawiedliwości z apelem o pilne działania w związku z narastającym problemem braku lekarzy sądowych. Pismo zostało wystosowane 3 października 2025 r.
Apel ten jest konsekwencją najnowszej analizy przeprowadzonej przez Naczelną Radę Adwokacką we wrześniu 2025 r. Z danych opublikowanych na stronach sądów okręgowych wynika, że liczba lekarzy sądowych w Polsce drastycznie spadła – z 222 w 2024 r. do 196 w 2025 r. Co więcej, aż w 11 okręgach sądowych lekarze sądowi nie są dostępni w ogóle lub ich liczba jest zbyt mała, aby zapewnić obywatelom możliwość uzyskania zaświadczenia o niezdolności do stawiennictwa w sądzie.
(zapoznaj się z analizą)
To już kolejny apel Prezesa NRA w tej sprawie – pierwszy wystosował w maju 2024 r. do ówczesnego Ministra Sprawiedliwości Adama Bodnara. Już wtedy samorząd adwokacki wskazywał na poważne braki kadrowe i ostrzegał, że bez systemowych rozwiązań problem będzie się pogłębiał.
(czytaj więcej na temat działań podejmowanych przez NRA)
Brak lekarzy sądowych paraliżuje postępowania
Zgodnie z ustawą z dnia 15 czerwca 2007 r. o lekarzu sądowym, ich obecność ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. Lekarze sądowi umożliwiają m.in. usprawiedliwienie nieobecności stron postępowania spowodowanej chorobą.
Analizy przeprowadzane przez NRA od 2024 r. pokazują jednak pogłębiający się kryzys. W październiku 2024 r. niedobór lekarzy dotyczył 10 okręgów sądowych. Rok później sytuacja uległa dalszemu pogorszeniu – obecnie problem występuje już w 11 okręgach.
Konsekwencje dla obywateli i adwokatów
Brak lekarzy sądowych nie tylko utrudnia działanie wymiaru sprawiedliwości, ale też uderza w podstawowe prawa obywateli. Osoby, które nie mogą uzyskać zaświadczenia lekarskiego, są narażone na negatywne decyzje procesowe – np. w sytuacji niestawiennictwa w sądzie. Problem ten przekłada się również na pracę adwokatów, którzy nie mogą skutecznie reprezentować swoich klientów.
NRA postuluje zmiany systemowe
Prezes Naczelnej Rady Adwokackiej apeluje o podjęcie przez Ministra Sprawiedliwości pilnych działań administracyjnych, które pozwolą natychmiast poprawić sytuację. Alternatywnie, samorząd adwokacki wzywa do przygotowania inicjatywy ustawodawczej zmieniającej obecne przepisy poprzez zniesienie wymogu dodatkowego potwierdzania przez lekarza sądowego stanu zdrowia i braku możliwości stawienia się na wezwanie sądu lub prokuratura.
(czytaj pismo Prezesa NRA)
