- Sejmowa Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka przyjęła 10 lipca br. projekt tzw. „małej nowelizacji” ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej, poradnictwie obywatelskim i edukacji prawnej – z poprawkami uwzględniającymi postulaty m. in. Naczelnej Rady Adwokackiej oraz organizacji pozarządowych.
- Naczelną Radę Adwokacką podczas posiedzenia komisji sejmowej reprezentowała adw. Dorota Kulińska, członek Prezydium NRA, kierująca pracami Instytutu Legislacji i Prac Parlamentarnych NRA.
Projekt w obecnym kształcie:
- Utrzymuje obowiązek składania przez beneficjentów oświadczenia o braku możliwości poniesienia kosztów komercyjnej pomocy prawnej – to ważne potwierdzenie, że system nadal służyć ma osobom najbardziej potrzebującym wsparcia.
- Wprowadza porady zdalne jako alternatywę dla porad stacjonarnych, ale z inicjatywy NRA przyjęto poprawkę gwarantującą, że w przypadku braku możliwości udzielenia porady zdalnej (np. z uwagi na brak dostępu do dokumentów) adwokat lub radca prawny udzielający porady może stwierdzając, że nie ma możliwości jej udzielania w całości lub w części z uwagi na brak wglądu w niezbędne dokumenty, może zaprosić beneficjenta do osobistego stawiennictwa z dokumentacją w punkcie, albo wskazać punkt najbliższy jego miejsca zamieszkania gdzie porada będzie mogła być udzielona.
To ważna gwarancja jakości i profesjonalizmu porad także w formule zdalnej.
Z wyjątkiem jednej regulacji, nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2026 r.
W odpowiedzi na petycję środowisk prawniczych o wstrzymanie prac nad nowelizacją, Ministerstwo Sprawiedliwości zapowiedziało, że już 17 lipca, podczas posiedzenia Rady NPP, przedstawi założenia długo oczekiwanej, kompleksowej reformy systemu nieodpłatnej pomocy prawnej.
Co dalej?
Naczelna Rada Adwokacka będzie aktywnie uczestniczyć w dalszych pracach nad reformą, wykorzystując wszelkie dostępne środki, aby doprowadzić do powstania nowego systemu pomocy prawnej z urzędu. System NPP wymaga zmian – ale mądrych, przemyślanych i opartych na doświadczeniu jego praktyków.
