- Naczelna Rada Adwokacka negatywnie opiniuje projekt nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego w zakresie składu sądu, który ogranicza liczebność tego składu z trzech do jednego sędziego w postępowaniach odwoławczych, w sprawach małżeńskich oraz w sprawach o ubezwłasnowolnienie.
- Taka zmiana narusza prawo do rzetelnego postępowania i jest próbą przeniesienia na trwałe kontrowersyjnych i wątpliwych rozwiązań z ustawy covidowej.
- Nowelizacja jest przedmiotem posiedzenia sejmowej Komisji nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach 15 czerwca.
Nowelizacji prawa cywilnego o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw w części obejmującej zmiany projektowane w ustawie Kodeks postępowania cywilnego w zakresie problematyki składu sądu budzi bardzo poważne zastrzeżenia – czytamy w opinii NRA.
NRA podkreśla, że kolegialność składu orzekającego zapewnia wyższy standard kontroli odwoławczej, umacnia bezstronność, niezależność i niezawisłość orzekania oraz zwiększa legitymację rozstrzygnięcia sądu w odbiorze społecznym.
Projekt nowelizacji jest próbą przeniesienia na trwałe kontrowersyjnych i wątpliwych rozwiązań z ustawy covidowej. Poszukując rozwiązań dla usprawnienia i przyśpieszenia postępowań cywilnych, autorzy projektu proponują rozwiązania, które obniżają standard merytorycznej i rzetelnej kontroli instacyjnej.
NRA podkreśla, że ryzyko przeoczenia, uchybień czy popełnienia błędów jest mniejsze w sytuacji orzekania w składach kolegialnych niż w składach jednoosobowych. Zróżnicowane doświadczeń i predyspozycji poszczególnych członków składu sądu przekłada się na zwiększenie gwarancji trafności orzeczenia. Proponowane rozwiązania godzą przede wszystkim w interesy obywateli i naruszają prawo do rzetelnego rozpoznania przez sąd sprawy każdego obywatela.
NRA krytycznie odnosi się do zniesienia trzyosobowych składów sądu w sprawach małżeńskich i – szczególnie – w sprawach o ubezwłasnowolnienie. Ubezwłasnowolnienie całkowite prowadzi do utraty zdolności do czynności prawnych i ustanowienia opieki. Szczególnie w tych sprawach ważna jest kolegialność orzeczeń.
(czytaj opinię)
