Bieżąca działalność Komisji Praw Człowieka

Bieżąca działalność Komisji Praw Człowieka

2024 r.

W decyzji z dnia 9 lipca 2024 r. (opublikowanej 29 sierpnia 2024 r.) Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu („Trybunał”) stwierdził niedopuszczalność skargi p. Elżbiety Gniazdowskiej-Sapieha (skarga nr 18887/11), w której zarzucała Polsce naruszenie art. 1 Protokołu nr 1 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (ochrona własności). Zarzuty odnosiły się do postanowień sądowych wydanych w postępowaniu o nabycie własności przez zasiedzenie wszczętym przez władze krajowe, które pozbawiły ją własności nieruchomości (wcześniej skutecznie odzyskanej w drodze administracyjnej poprzez uchylenie decyzji wywłaszczeniowej wydanej na podstawie Dekretu z 8 marca 1946 r. o majątkach opuszczonych i poniemieckich).

Trybunał uznał, że w postępowaniu dotyczącym nabycia mienia w drodze zasiedzenia sądy krajowe dogłębnie zbadały sytuację prawną i faktyczną sprawy. Uznały one, że Skarb Państwa, będąc w posiadaniu nieruchomości przez trzydzieści lat od uprawomocnienia się decyzji z dnia 7 lipca 1948 r., stał się jej właścicielem na podstawie przepisów o zasiedzeniu. W tym czasie władze publiczne nieprzerwanie posiadały nieruchomość „jak właściciel”, wykonując na niej prace, zarządzając nią i pobierając czynsz. Państwo nabyło zatem nieruchomość w złej wierze już w dniu 29 lipca 1978 r. Miało to miejsce przed uzyskaniem przez Trybunał jurysdykcji ratione temporis - Trybunał uznał swoją właściwość do zbadania faktów niniejszej sprawy pod kątem ich zgodności z Konwencją jedynie w zakresie, w jakim miały one miejsce po 10 października 1994 r., tj. dacie ratyfikacji Protokołu nr 1 przez Polskę. W związku z tym, że pozbawienie skarżącej posiadania miało miejsce poza jurysdykcją czasową Trybunału (w 1978 r.), w części uznał skargę za niezgodną ratione temporis z postanowieniami Konwencji w rozumieniu art. 35 ust. 3 lit. a i odrzucił.

Trybunał podkreślił, że duża liczba państw członkowskich posiada mechanizmy przenoszenia tytułu własności zgodnie z zasadami podobnymi do zasiedzenia. Nawet w przypadku, gdy tytuł prawny do nieruchomości jest uwidoczniony w rejestrze, ustawodawca musi mieć możliwość przywiązywania większej wagi do długotrwałego niekwestionowanego posiadania niż do formalnego faktu rejestracji. Trybunał przyjął, że pozbawienie tytułu własności w sytuacji, gdy były właściciel nie wykonywał swojego prawa własności przez długi okres czasu, nie może być uznane za oczywiście pozbawione racjonalnych podstaw. Istnieje zatem ogólny interes zarówno w istnieniu ustawowego okresu zasiedzenia, jak i wygaśnięcia tytułu prawnego z końcem tego okresu. W związku z tym Trybunał uznał zarzuty zawarte w skardze Gniazdowska-Sapieha p. Polsce za w oczywisty sposób nieuzasadnione.

Warto podkreślić, że Trybunał rozpatrywał już w przeszłości skargi, złożone przez obywateli Polski, dotyczące nabycia mienia przez Skarb Państwa w drodze zasiedzenia. W szczególności są to sprawy Borenstein i inni p. Polsce (skarga nr 6303/04, decyzja z 24.06.2008) oraz Weitz p. Polsce (skarga nr 37727/05, decyzja z 23.06.2009). Trybunał ocenił podobnie obie wcześniejsze skargi jako oczywiście nieuzasadnione.

Zarówno w ostatniej sprawie jak i we wspomnianych wyżej, Trybunał nie dopatrzył się arbitralności w orzeczeniach sądów krajowych stwierdzających nabycie w drodze zasiedzenia na rzecz Skarbu Państwa nieruchomości należących uprzednio do obywateli, którzy po wojnie opuścili Polskę. Trybunał przychylił się natomiast do stanowiska zajętego przez sądy krajowe w oparciu o ustalone orzecznictwo Sądu Najwyższego, zgodnie z którym Skarb Państwa mógł być traktowany jako posiadacz cum animo rem sibi habendi na podstawie postanowień sądowych wydanych w latach 60-tych i 70-tych, stwierdzających zasiedzenie przez Skarb Państwa nieruchomości uprzednio jedynie przez niego zarządzanych. Późniejsze uchylenie tych postanowień, które nastąpiło po upływie ustawowego okresu zasiedzenia, nie unieważniło okresu posiadania przez państwo.

Wnioski:

• Jest to kolejna decyzja Trybunału wydana wobec Polski o uznaniu za w sposób oczywisty nieuzasadnione zarzutów naruszenia art. 1 Protokołu 1 do Konwencji w sytuacji nabycia mienia przez Skarb Państwa w drodze zasiedzenia w złej wierze.

• Decyzja utrwala dotychczasowy kierunek orzecznictwa Trybunału w podobnych stanach faktycznych, jednak nie można nie zauważyć, iż została wydana po ok. 13 latach od złożenia skargi przez skarżącą, która zmarła w 2011 r. i w okolicznościach gdy jej prawa procesowe przed Trybunałem reprezentował spadkobierca testamentowy w sytuacji niezakończonego postępowania spadkowego w kraju.

• Decyzja zapadła w składzie Izby 7 sędziów i jest ostateczna.

2023

8 grudnia, Zakończenie akcji "Adwokatura przeciwko przemocy". Przez 16 dni ponad 200 adwokatek i adwokatów, aplikantek i aplikantów adwokackich prowadziło w szkołach zajęcia na temat przemocy w rodzinie, przemocy rówieśniczej i dyskryminacji: jak na nie reagować, jakie mamy prawa, jakie są konsekwencje prawne. W taki sposób Adwokatura włączyła się w kampanię przeciwko przemocy ze względu na płeć. Choć 16 dni Akcji przeciwko Przemocy ze względu na Płeć zakończyło się 10 grudnia, to adwokatki, adwokaci, aplikantki i aplikantki spotykali się z młodzieżą w ramach projektu "Adwokatura przeciwko przemocy" jeszcze w tygodniu przedświątecznym. Ze wstępnych danych wynika, że w akcji wzięło udział ponad 200 adwokatów, adwokatek, aplikantek i aplikantów, którzy odwiedzili 250 szkół i spotkali się z 6000 dzieci.

Organizatorem akcji #Adwokaturaprzeciwkoprzemocy jest Naczelna Rada Adwokacka i działające przy niej Komisje: Komisja Praw Człowieka, Komisja ds. Równego Traktowania, Zespół ds. Kobiet, Komisja Edukacji Prawnej oraz Komisja Wizerunku.

(czytaj podsumowanie)

31 października 2023r. Opinia AMICUS CURIAE Naczelnej Rady Adwokackiej, dotycząca sprawy Mikołajczyk przeciwko Polsce (skarga nr 13951/17). Opinia została przygotowana w ramach Komisji Praw Człowieka przy Naczelnej Radzie Adwokackiej przez adw. Michała Sykałę, adw. Monikę Gorząch oraz adw. Małgorzatę Mączkę-Pacholak

(czytaj opinię w wersji polskiej)

(czytaj opinie w wersji angielskiej ENG)

15 maja, adw. Natalia Klima-Piotrowska, przewodnicząca Komisji Praw Człowieka przy NRA, wzięła udział w spotkaniu Komisji Praw Człowieka CCBE w Brukseli.
1. Komisja przygotowała rekomendację dla Standing Committee CCBE do Nagrody Praw Człowieka CCBE 2023. Rekomendacja zostanie przedstawiona do zatwierdzenia na sesji plenarnej w dniu 30 czerwca 2023 r. Rekomendacja pozostaje niejawna do czasu ogłoszenia laureata/tki Nagrody, co nastąpi podczas posiedzenia w listopadzie b.r.
2. Omówiono krótko przebieg konkursu CCBE Amicus Curiae (w obecnej edycji jestem członkinią jury konkursu). Z uwagi na brak czasu, uzgodniono zorganizowanie w nadchodzących tygodniach krótkiego spotkania online w celu omówienia punktów wymienionych w porządku obrad, a dotyczących m.im.

a. Osób, które mogą uczestniczyć w konkursie
b. Języka, w którym można przygotować opinię
c. Składu jury
d. Wytycznych dla kandydatów co do minimalnych wymogów opinii

3. Ankieta dotycząca agresji, gróźb i molestowania prawników – opracowane zostały pytania obowiązkowe i wariantowe. Podczas spotkania roboczego w dniu 17 kwietnia b.r. uzgodnione zostało, że ankiety mają zostać przeprowadzone przez adwokatury do końca roku. W tej sprawie prześlę osobnego maila.
4. Spotkanie z Shahanurem Islamem z Banglaeszu - adwokatem i aktywistą z Bangladeszu, który działa tam na rzecz ochrony praw osób wykluczanych m.in. ze względu na religię, pochodzenie etniczne, a przede wszystkim orientację seksualną. Za te działania wielokrotnie grożono śmiercią jemu i jego rodzinie, nakłaniano do wyjazdu z kraju, usiłowano go porwać. Żadna z tych sytuacji nie skutkowała wszczęciem śledztwa. Żadna też nie zniechęciła Shahanura Islama do jego działalności.
5. Termin następnego spotkania - Kolejne spotkanie odbędzie się w Atenach 23.11.2023, w godzinach 16:00-18:00, na które zostaną zaproszeni laureaci Nagrody Praw Człowieka CCBE lub ich przedstawiciele.

2022

16 listopada: "Wadliwe ukształtowanie sądu - sanacja czy kasacja powołań sędziowskich" to temat debaty, którą zorganizowali Naczelna Rada Adwokacka, Komisja Praw Człowieka przy NRA oraz Instytut Legislacji i Prac Parlamentarnych NRA, partnerem wydarzenia była Komisja Praw Człowieka Krajowej Rady Radców Prawnych.

Debata miała charakter hybrydowy - część stacjonarna odbyła się na Uczelni Łazarskiego w Warszawie 16 listopada 2022 r.

Debatę otworzyły adw. Natalia Klima-Piotrowska, przewodnicząca Komisji Praw Człowieka przy NRA oraz adw. Dorota Kulińska, dyrektor Instytutu Legislacji i Prac Parlamentarnych NRA.

Głos zabrał adw. Przemysław Rosati, prezes Naczelnej Rady Adwokackiej. Mówił o wadze spotkań i dyskusji prawników zaangażowanych w walkę o dobrą kondycję wymiaru sprawiedliwości. Istotne jest, by rozmawiać, ale też wyciągać wnioski z historii, tak by w odpowiednim czasie zaproponować konstruktywne rozwiązania, które pomogą ukształtować wymar sprawiedliwości przyjazny dla obywatela.

Głos zabierali również r.pr. Michał Korwek, wiceprezes KRRP oraz dr hab. Anna Konert, dziekan wydziału Prawa i Admisnitracji Uczelni Łazarskiego.

Wśród gości byli m.in. prof. Adam Strzembosz i sędzia Stanisław Zabłocki.

Przedstawiciele środowisk prawniczych dyskutowali o skutkach powołań sędziowskich, dokonywanych z udziałem Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw. Wydarzenie zorganizowała Komisja Praw Człowieka przy NRA oraz Instytut Legislacji i Prac Parlamentarnych NRA.

Wiele przestrzeni debaty poświęcono na omówienie trudności, z którymi będzie musiało mierzyć się całe środowisko prawnicze w związku z wadliwym ukształtowaniem sądów. Przywołano dotychczasowe orzeczenia na poziomie krajowym i międzynarodowym oraz wypracowane testy.

Uczestnicy zwracali uwagę na konieczność uwzględnienia wielu aspektów przy podejmowaniu decyzji co do skutków wadliwych powołań sędziowskich. W toku debaty zwracano uwagę na konsekwencje podejmowanych decyzji w perspektywie długofalowej, z uwzględnieniem kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Sędzia Sądu Apelacyjnego w Warszawie Marzanna Piekarska-Drążek podkreśliła jednocześnie, że „każdy sędzia był zdolny do oceny czy system konstytucyjny”.

Zdecydowanie dominowały głosy dotyczące konieczności kasacji wadliwych powołań sędziowskich. Adwokat Krzysztof Sokołowski na zakończenie debaty wskazał: „Cieszę się, że w wyniku dyskusji doszliśmy do konkluzji „sanacja przez kasację”.

Pojawiało się wiele głosów dotyczących potencjału zdrowienia wymiaru sprawiedliwości. SSN w stanie spoczynku Stanisław Zabłocki zwrócił w swojej wypowiedzi uwagę na to, że zdanie „będziemy mieli wolne sądy” wypowiada już nie jako słowa nadziei, ale jako słowa pewności.

W debacie wzięli udział: adw. Sylwia Gregorczyk-Abram (Inicjatywa Wolne Sądy, Komisja Praw Człowieka przy NRA), prezes Izby Karnej Sądu Najwyższego SSN Michał Laskowski, prof. UŚ dr. hab. Krystian Markiewicz prezes SSP Iustitia, sędzia Sądu Apelacyjnego w Warszawie Marzanna Piekarska-Drążek, adw. dr hab. Maciej Taborowski, prof. INP PAN, r. pr. dr. Mirosław Wróblewski (Komisja Praw Człowieka KIRP).

Nagrania:

Debata była transmitowanie, nagranie znajduje się na kanale YouTube (przejdź do nagrania całej debaty)

Fragment wystąpienia adw. Sylwii Gregorczyk-Abram (Inicjatywa Wolne Sądy, Komisja Praw Człowieka przy NRA) na temat stosowania prezydenckiego testu bezstronności sędziego w postępowaniu sądowym. (przejdź do nagrania)

Fragment wystąpienia sędziego Stanisława Zabłockiego o idei okrągłego stołu w sprawie praworządności. (przejdź do nagrania)

Fragment wystąpienia sędziego Stanisława Zabłockiego odnośnie do pytania sanacja czy kasacja powołań sędziowskich? (przejdź do nagrania)

10 listopada, Naczelna Rada Adwokacka przesłała do Komitetu Ministrów Rady Europy uwagi dotyczące wykonania przez Polskę wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu w sprawie Xero Flor. Państwo polskie nie podjęło żadnych działań zmierzających do wykonania wyroku w sprawie Xero Flor p. Polsce. Dokument przygotowały adw. Natalia Klima-Piotrowska - przewodnicząca Komisji Praw Człowieka przy Naczelnej Radzie Adwokackiej oraz adw. Patrycja Dyluś-Borcz z Komisji Praw Człowieka przy NRA. (czytaj dokument)

28 października, Europejska Komisja przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji (ECRI) przygotowuje szósty raport o sytuacji w Polsce (czytaj więcej)

27 września, rozprawa przeciwko Polsce w sprawie inwigilacji odbyła się 27 wrzesnia 2022 r. przed Wielką Izbą Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Pełnomocniczką skarżących jest adw. Małgorzata Mączka-Pacholak, wiceprzewodnicząca Komisji Praw człowieka przy NRA. W sprawie została złożona przez Naczelną Radę Adwokacką opinia przyjaciela sądu (amicus curiae) opracowana przez adw. prof. Jacka Skrzydło z Komisji Praw Człowieka NRA oraz adw. Szymona Byczko. (czytaj więcej)

18 lipca, do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka trafiła opinia Naczelnej Rady Adwokackiej w przedmiocie skarg pacjentów Krajowego Ośrodka Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym w Gostyninie przeciwko Polsce.

Naczelna Rada Adwokacka zwróciła uwagę na szereg problemów prawnych związanych z funkcjonowaniem KOZZD.
Komisja Praw Człowieka przy Naczelnej Radzie Adwokackiej, która opracowała opinię, przy jej tworzeniu zaangażowała zespół osób, który pozostawał w kontakcie z Biurem Rzecznika Praw Obywatelskich oraz adwokatami, będącymi pełnomocnikami pacjentów KOZZD.

(czytaj więcej)

31 maja 2022:

Komisja Praw Człowieka jest aktywnie zaangażowana w projekt „Prawo na Granicy” prawonagranicy.pl. W trakcie otwartego spotkania Katedry Prawa Karnego Uniwersytetu Jagiellońskiego powstała inicjatywa by profesjonaliści w jednym miejscu dostarczyli prawne odpowiedzi na problemy, które ujawniły się na granicy polsko-białoruskiej od sierpnia 2021 r. Eksperci z Krakowskiego Instytutu Prawa Karnego oraz pracownicy i doktoranci Katedry Prawa Karnego Uniwersytetu Jagiellońskiego razem z adwokatami, prokuratorami i sędziami przygotowali stronę internetową. Miejsce to zostało objęte patronatem Adwokatury Polskiej, Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia, Stowarzyszenia Prokuratorów Lex Super Omnia, Katedry Prawa Karnego UJ oraz KIPK.

Serdecznie zachęcamy wszystkie osoby z adwokackiej społeczności, by dołączyły do projektu, co można zrobić poprzez zgłoszenie chęci sporządzenia analizy wybranego przez siebie zagadnienia prawnego dotyczącego cudzoziemców, z uwzględnieniem sytuacji na granicy polsko-białoruskiej. Bardzo cenne byłoby też dzielenie się orzeczeniami zapadłymi w takich sprawach, tak aby strona stała się swoistą bazą orzeczeń.

Orzeczenia i analizy można przesyłać na adres mailowy Jakuba Kisiel, doktoranta w Katerze Praw Karnego UJ: jakubkisiel8@gmail.com

Częścią projektu „Prawo na Granicy" była debata, która odbyła się 21 marca 2022 r. W dyskusji pod tytułem: „Prawnicy na granicy – czy udzielanie pomocy humanitarnej może być przestępstwem” brali udział: prof. dr hab. Włodzimierz Wróbel, prokurator Mariusz Krasoń, sędzia Beata Morawiec, sędzia Joanna Hetnarowicz-Sikora oraz adw. Katarzyna Gajowniczek-Pruszyńska. Moderatorkami były członkinie Komisji Praw Człowieka adw. Patrycja Dyluś-Borcz oraz adw. Magdalena Pająk. Całą debatę można zobaczyć pod niniejszym linkiem: (przejdź do nagrania )

6 maja 2022: Naczelna Rada Adwokacka oraz Komisja Praw Człowieka NRA oddają w ręce adwokatów i aplikantów adwokackich obszerne opracowanie nowych przepisów migracyjnych. „Poradnik adwokata - Prawo migracyjne" przeznaczony jest dla prawników pomagających obywatelom Ukrainy, którzy uciekli przed wojną, ale również innym uchodźcom szukającym schronienia w Polsce.

Poradnik jest pracą zbiorową, autorkami są: adw. Karolina Kubista, r.pr. Paulina Biskup, adw. Małgorzata Jaźwińska, adw. Justyna Wróbel, adw. Urszula Skonecka oraz adw. Monika Walancik. (czytaj więcej i pobierz poradnik)

Adw. Natalia Klima-Piotrowska, przewodnicząca Komisji Praw Człowieka przy NRA oraz adw. Wojciech Bagiński, przewodniczący Komisji ds. Zagranicznych przy NRA, wzięli udział 4-7 kwietnia 2022 r. w wizycie informacyjnej prawników w instytucjach Unii Europejskiej.

Podczas wizyty odbyły się spotkania z przedstawicielami instytucji europejskich, zajmującymi się wsparciem Ukrainy w związku z toczącą się tam wojną, zaangażowaniem polskich prawniczek i prawników we wsparcie dla obywateli Ukrainy oraz innych narodowości uchodzących przed wojną.

Odbyły się także spotkania, podczas których poruszane były zagadnienia dotyczące aktualnego stanu praworządności w Polsce.

W wizycie, obok przedstawicieli Adwokatury, wzięli udział sędziowie, prokuratorzy oraz radcowie prawni.

(czytaj na głównej stronie)

12 marca 2022 Trudny czas dla praw człowieka – relacja z posiedzenia KPCzł NRA

W obliczu konfliktu zbrojnego na Ukrainie, Komisja Praw Człowieka zareagowała natychmiastowo – zaangażowała się nie tylko w działania szkoleniowe, pomocowe, ale i tworzenie materiałów edukacyjnych.
„Cieszymy się z tak dużego odzewu adwokatów, aplikantów oraz członków innych grup zawodowych. Przeszkoliliśmy kilka tysięcy osób, które są gotowe do udzielania pomocyz zakresu prawa migracyjnego” – podkreśliła Przewodnicząca Komisji Praw Człowieka Naczelnej Rady Adwokackiej Natalia Klima-Piotrowska. „Cieszymy się również z integracji środowiska – w działania włączyli się adwokaci z całej Polski z czego jesteśmy bardzo dumni i za co ogromnie dziękujemy” – dodaje Mecenas Klima-Piotrowska.
To jednak nie koniec podejmowanych przez Komisję działań. W trakcie comiesięcznego posiedzenia Komisji Praw Człowieka, które odbyło się 12 marca 2022 r. zaplanowano spotkania z adw. Pawłem Sawickim, adw. Karoliną Schiffter i r. pr. Tomaszem Rogalą. W planie posiedzenia uwzględniono również szkolenia dla kandydatów na kuratorów dla małoletnich cudzoziemców, a także na opiekunów tymczasowych.
Komisja Praw Człowieka dyskutowała również nad ofertą edukacyjną dla adwokatów i aplikantów adwokackich – szczegóły zostaną omówione z Komisjami Szkolenia Aplikantów Adwokackich oraz Doskonalenia Zawodowego.
Wśród zagadnień, które poruszono w trakcie posiedzenia znalazły się również: kwestia promocji projektu „Prawo na Granicy” (https://prawonagranicy.pl/), w tym debata „Prawnicy na granicy – czy udzielanie pomocy humanitarnej może być przestępstwem”, problem inwigilacji oraz identyfikacja nieprawidłowości związanych z przydziałem sędziów do rozpoznania spraw jednego z Członków Palestry.
Komisja Praw Człowieka sporządzi ponadto wniosek o wyrażenie zgody na złożenie przez Naczelną Radę Adwokacką opinii amicus curiae w sprawie skarg polskich obywateli przebywających w Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym (KOZZD) z siedzibą w Gostyninie. Informacje dotyczące sprawy można pozyskać za pośrednictwem strony: https://www.hfhr.pl/gostynin-skarga-etpc/
Prace nad tworzeniem opinii nadzoruje Małgorzata Mączka-Pacholak. Osoby posiadające praktyczne doświadczenia dotyczące reprezentowania osób przebywających z KOZZD zapraszamy do zgłaszania swoich uwag Komisji Praw Człowieka działającej przy NRA na adres: dzial.osobowy@nra.pl.

22 stycznia 2022. - Pierwsze w tym roku kalendarzowym posiedzenie Komisji Praw Człowieka NRA.

Podczas posiedzenia przedyskutowano plan pracy na bieżący rok. Ustalono, że Komisja zaprosi środowisko sędziowskie, prokuratorskie i naukowe do debaty w sprawie odpowiedzialności karnej za nielegalne przekroczenie granicy, zorganizuje konferencję dotycząca kuratora małoletniego i sytuacji małoletniego w procesie karnym, a także seminarium dotyczące skutków udziału sędziów powołanych z udziałem KRS w składzie ukształtowanym w 2018 roku w orzekaniu.

Komisja będzie prowadzić monitoring wykonania wyroków ETPC w sprawach rule of law oraz tymczasowego aresztowania, a także monitoring projektów aktów prawnych z punktu widzenia ochrony praw człowieka. Uzgodniono, że Komisja będzie popularyzować szkolenia HELP Rady Europy w Izbach Adwokackich.

Nadto członkowie Komisji przedyskutowali sprawę wniosku dowodowego złożonego przez pełnomocniczkę kurii bielsko-żywieckiej w kontekście potrzeby zapewnienia ochrony godności i praw osób pokrzywdzonych i konieczności unikania przez adwokatów działań skutkujących wtórną wiktymizacją pokrzywdzonych.

Podczas posiedzenia omówiono także problem inwigilacji adwokatów. Uzgodniono, że na kolejnym posiedzeniu podjęte zostaną tematy: współpracy z prawnikami na Białorusi i Ukrainie, a także dostępu adwokata do zatrzymanego, konferencji dotyczące sytuacji migrantów i uchodźców z uwzględnieniem doświadczeń prawników z innych krajów, a także ankiety mającej na celu ustalenie potrzeb Izb w zakresie szkolenia aplikantów z EKPC.

Kolejne posiedzenie Komisji odbędzie się 12 lutego br.

2021

Konferencja Granica praw człowieka 14 grudnia 2021r.

W ramach obchodów Dnia Praw Człowieka Naczelna Rada Adwokacka wraz z Komisją Praw Człowieka oraz Komisją ds. Równego Traktowania zorganizowały konferencję dotyczącą sytuacji na granicy polsko-białoruskiej pt. „Granica praw człowieka. Adwokatura w obliczu kryzysu humanitarnego na granicy polsko-białoruskiej”.

Konferencję otworzył Prezes NRA adw. Przemysław Rosati oraz Przewodnicząca Komisji Praw Człowieka przy NRA adw. Natalia Klima-Piotrowska i Przewodnicząca Komisji ds. Równego Traktowania adw. dr Katarzyna Golusińska.

Do udziału w konferencji zaproszeni zostali prawnicy zajmujący się problematyką ochrony międzynarodowej i pomocy prawnej udzielanej migrantom, a także osoby czynnie zaangażowane we wsparcie migrantów poszukujących ochrony prawnej na granicy polsko-białoruskiej.

(pobierz program konferencji)

(biogram dr. Tomasza Sieniowa)

(biogram Joanny Subko)

(biogram adw. Anny Jaczun)

(biogram dr Hanny Machińskiej)

(biogram Jolanty Zmarzlik)

(biogram Aleksandry Chrzanowskiej)

(biogram Anny Dąbrowskiej)

(biogram adw. Małgorzaty Jaźwińskiej)

(biogram Marcina Sośniaka)

(biogram Kamila Syllera)

Debata została nagrana 14 grudnia, zapis dostępny jest na kanale Adwokatury Polskiej na YouTube.

(przejdź do nagrania na YouTube)

Szkolenie online: Status uchodźcy i ochrona międzynarodowa - rola adwokata i adwokatki 29 listopada (czytaj więcej)

Walka z rasizmem, ksenofobią, homofobią i transfobią - kurs HELP Rady Europy (czytaj więcej)

Wolność wypowiedzi - kurs HELP Rady Europy (czytaj więcej)

Stanowisko Komisji Praw Człowieka dot. sędziów powołanych przez KRS po 2017 r. (czytaj stanowisko)

Komisja Praw Człowieka NRA o sytuacji na granicy polsko-białoruskiej (czytaj stanowisko)

Komisja Praw Człowieka przy NRA ma zaszczyt przedstawić międzynarodowe wytyczne dotyczące sposobu prowadzenia przesłuchań, rozpytań i gromadzenia informacji przez przedstawicieli władzy publicznej, pt. Principles of Effective Interviewing for Investigation and Information Gathering (dokument nie został dotąd przetłumaczony na język polski).

Dokument został opracowany pod auspicjami Association for the Prevention of Torture, Washington College of Law oraz Norwegian Centre for Human Rights przez międzynarodowy zespół ponad 80 ekspertów pod kierownictwem Prof. Juana E. Méndeza. Stanowi on efekt prac praktyków z 40 krajów z zakresu m.in. psychologii sądowej i śledczej, medycyny sądowej, kryminalistyki, kryminologii, prawa, pracy policyjnej i bezpieczeństwa międzynarodowego. Konkluzje oparto na wynikach działań empirycznych, udokumentowanych dobrych praktykach, ugruntowanym prawie międzynarodowym i etyce zawodowej poszczególnych służb śledczych i wywiadowczych.

Rezultatem prac jest opublikowany 17 maja 2021 r. zbiór zasad (najlepszych praktyk) dotyczących sposobu prowadzenia rozmów dochodzeniowo-śledczych i wywiadowczych oraz zbierania informacji (nazywany od nazwiska pomysłodawcy – zasadami Mendeza). Ma więc zastosowanie do funkcjonariuszy i urzędników wszystkich służb i instytucji gromadzących informacje, a zatem nie tylko do organów ścigania i instytucji wymiaru sprawiedliwości. Bazując na ogromnym doświadczeniu praktyków te dobre praktyki pozwalają organom państwowym na zwiększenie efektywności, przy jednoczesnym zabezpieczeniu poszanowania podstawowych praw i wolności gwarantowanych jednostce. Przede wszystkim chodzi tutaj o skuteczne zapobieganie stosowania tortur lub innego rodzaju nieludzkiego lub poniżającego traktowania obywatelek i obywateli przez jakiekolwiek organy władzy państwowej. Co więcej, stosowanie tych dobrych praktyk zapewnia wzrost efektywności pracy instytucji państwowych.

Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich „Zasady Mendeza” „stanowią fundamentalny dokument dla przeciwdziałania torturom w Polsce i powinny być stałym elementem kształcenia funkcjonariuszy i urzędników publicznych oraz punktem odniesienia dla władz. Powinny też w jak najszerszym zakresie zostać rozpowszechnione, w szczególności wśród przedstawicieli władzy wykonawczej, ustawodawczej i sądowniczej oraz wśród opinii publicznej.”

Serdecznie zachęcamy do zapoznania się z poniższym dokumentem.

Przewodnicząca Komisji Praw Człowieka przy Naczelnej Radzie Adwokackiej

adw. Natalia Klima-Piotrowska

Link do Zasad Mendeza: (pobierz dokument)

Jak pandemia dotknęła procedurę cywilną, karną i sądowoadministracyjną - relacja z konferencji

Proces wyboru kandydatów na sędziego ETPC wywołuje wątpliwości

Stanowisko NRA, HFPCz i KIRP ws. wyboru sędziego ETPCz

"Mowa bez nienawiści" - konferencja we Wrocławiu 16 listopada

Ochrona środowiska - prawo a rzeczywistość - konferencja w Krakowie

Ochrona środowiska - prawo a rzeczywistość - konferencja 5 października w Krakowie - zapowiedź

Amnesty International przygotowała polską wersję „Podręcznika sprawiedliwego procesu”

Adw. Justyna Metelska, przewodnicząca Komisji Praw Człowieka przy NRA, prowadziła szkolenia z praw człowieka w Koszalinie