• Posiedzenie Komitetu Sterującego CCBE (Standing Committee) odbyło się 27 lutego w Wiedniu.
• Jest to wydarzenie połączone organizacyjnie z 53 Konferencją Prezesów Rad Adwokackich Europy.
• Naczelną Radę Adwokacką reprezentował jej wiceprezes adw. Bartosz Grohman.

Posiedzenie Komitetu Sterującego rozpoczął Prezes CCBE Thierry Wickers, który przedstawił sprawozdanie z działania Prezydencji CCBE od ostatniego posiedzenia w listopadzie 2024.

Sekretarz Generalny CCBE Simone Cuomo przedstawił najbliższe projekty zarówno CCBE jak i Europejskiej Fundacji Prawniczej (ELF).

Omówiono zadania na 2025. Jest to przede wszystkim wdrożenie przyjętej strategii CCBE i ratyfikacja Konwencji o Ochronie Zawodu Prawnika. Oba zadania mają raczej charakter działań wieloletnich.

Peter McNamee i Celine Segure przedstawili działania komunikacyjne CCBE. Peter omówił plany działań komitetów CCBE oraz programy szkoleniowe.

Z sali w toku dyskusji pojawiły się głosy, że CCBE powinna wzmocnić swoją role w procesach digitalizacyjnych wymiaru sprawiedliwości w UE. Takie jest oczekiwanie delegacji.

Indra Bule przedstawiła raport na temat praworządności. Omówiła wkłady poszczególnych delegacji w opracowanie raportu CCBE i załączniki. Raport przyjęto.

W toku dyskusji o raporcie, delegacja francuska podniosłą sprawę zgromadzenia ogólnego adwokatów w Istambule, które odważnie sprzeciwiło się prześladowaniu adwokata tureckiego, który wykonując swoje obowiązki został oskarżony przez władze i uwięziony. Zaproponowano stanowisko CCBE w przedmiocie wsparcia Istambulskiej Rady Adwokackiej. Z sali padały liczne głosy poparcia obecnych delegacji do podjęcia zaproponowanego stanowiska przez CCBE.

Carlo Forte przestawił informacje na temat międzynarodowych usług prawnych. Wspomniał o umowie portugalsko-brazylijskiej w przedmiocie świadczenia usług prawnych. Carlo upatruje w tym inspiracji do kolejnych umów bilateralnych. Wskazał jednak, że automatyczne uznawania kwalifikacji prawników do reprezentowania klientów w drugim państwie może być ryzykowne dla samej profesji, albowiem obywatele mogą nie być właściwie reprezentowani. Głos zabrała delegacja polska wskazując na konieczność zapewnienie mechanizmów zabezpieczających w przypadkach automatycznego uznawania kwalifikacji. CCBE przyjęło dokument na komentujący zalecenie Komisji Europejskiej dotyczące uznawania kwalifikacji obywateli państw trzecich, opublikowane 15 listopada 2023 r.

Kwestie zmiany klimatu i śladu węglowego omówił (online) Jean-Marc Gollier. Tematem wystąpienie był sposób obliczania śladu węglowego i refleksja, czy do obliczeń śladu węglowego CCBE należy także wliczyć dane śladu węglowego generowanego przez działalność zawodową Sekretariatu CCBE z siedzibą w Brukseli oraz podróżami służbowymi Prezydencji CCBE. Największym procentowo udziałem CCBE w pozostawianiu śladu węglowego są podróże lotnicze. Pojawiły się głosy, że kumulowanie danych śladu węglowego może być wykorzystywane jako atakowanie CCBE co do szkodliwości wpływu na środowisko. Delegacja austriacka dostrzega te niebezpieczeństwa bardziej niż płynące ze zbierania tych danych korzyści. Delegacja węgierska także jest przeciwna tym pracom. Również delegacja litewska i grecka zakwestionowała sens prowadzenie tego rodzaju obliczeń.

Przewodniczący Komitetu IT Dominic Gerstberger przedstawił prace komitetu m. in. Na temat usług w chmurze. W 2012 CCBE przyjęło dokument określający zasady korzystania z usług w chmurze. Zasady te muszą być stale modernizowane. Zaproponowane nowe wytyczne mają na celu zwiększenie świadomości na temat różnych zagrożeń związanych z wykorzystaniem chmury obliczeniowej w praktyce prawniczej. Poprzednia wersja, z 2012 r., wymagała aktualizacji w celu uwzględnienia zmian w ustawodawstwie, rozwoju technologii i praktyki prawa. Obecne wytyczne mają także na celu nadanie radom adwokackim szerszego kontekstu oraz wykorzystania przez nie usług w chmurze. Wytyczne są adresowane do adwokatur i stowarzyszeń prawniczych będących członkami CCBE i mają na celu pomóc im w wypełnianiu ich roli polegającej na wspieraniu swoich członków.  Przetwarzanie danych w chmurze wiąże się z wieloma zagrożeniami i problemami opisanymi w niniejszych wytycznych, szczególnie w odniesieniu do poufności/prawnej tajemnicy zawodowej i zatrzymywania danych. CCBE zachęca Izby Adwokackie i stowarzyszenia prawnicze do zwiększania świadomości wśród swoich członków w celu zachowania większej czujności i przyjęcia wysokich środków ostrożności. Powinni im zapewnić zabezpieczenia prawne i techniczne ze strony dostawców usług przetwarzania w chmurze (tj. długoterminowa gwarancja tworzenia kopii zapasowych danych itp.). Dokument przyjęto z zaleceniem jego dystrybucji w poszczególnych radach adwokackich w każdym kraju. W związku z tym zachęca się adwokatury i stowarzyszenia prawnicze do wspierania prawników w kwestiach związanych z korzystaniem z chmury. Niektóre samorządy adwokackie i stowarzyszenia prawnicze mogą nawet rozważyć utworzenie infrastruktury i usług przetwarzania w chmurze prywatnej dla swoich członków indywidualnych i zbiorowych, zgodnie z powyższymi rozważaniami.

Mec. Przemysław Kamil Rosiak zreferował spotkanie z 9 grudnia 2024 z sądami europejskimi - Trybunałem Sprawiedliwości, Sądem Generalnym oraz Trybunałem EFTA.

Kolejnym punktem agendy była dyskusja o sprawie C-295/23. W dniu 19 grudnia 2024 r. TSUE wydał ważne orzeczenie w sprawie C-295/23 dotyczącej wykładni prawa UE dotyczącego swobodnego przepływu kapitału oraz dyrektywy 2006/123/WE (dyrektywa usługowa), która nadaje konkretny wyraz swobodzie przedsiębiorczości.

Główna kwestia, której dotyczyła sprawa, dotyczyła ustawodawstwa krajowego, które zabrania przenoszenia udziałów w kancelarii adwokackiej na inwestora o charakterze czysto finansowym i które w przypadku naruszenia tego ustawodawstwa przewiduje cofnięcie rejestracji kancelarii w izbie adwokackiej.  W wyroku tym szczegółowo wyjaśniono, w jaki sposób dyrektywa usługowa ma zastosowanie do usług prawnych. Możemy się spodziewać, że orzeczenie to będzie miało kluczowy wpływ na wszelkie przyszłe podejścia prawne, polityczne i praktyczne do własności/udziału finansowego osób niebędących prawnikami w kancelariach prawnych. Christian Lemke podniósł, że sprawa dotyczyła kancelarii prawnej (Halmer UG), która działa na terenie Niemiec w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Jej dyrektorem zarządzającym i jedynym udziałowcem był pierwotnie pan D. Halmer. Pod koniec marca 2021 roku przeniósł 51% udziałów na spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością prawa austriackiego, która nie jest uprawniona do świadczenia usług doradztwa prawnego ani na terenie Niemiec, ani Austrii. Jednocześnie dokonano zmian w statucie Halmer UG, zapewniających niezależność zarządu spółki, która pozostała zastrzeżona dla prawników.

Adwokatura monachijska uznała zbycie udziałów na rzecz austriackiej spółki za niedopuszczalne i w związku z tym cofnęła Halmerowi UG dopuszczenie do wykonywania zawodu prawniczego.

Uchylenie opierało się na „zakazie własności osób trzecich” zgodnie z przepisami niemieckimi. Niemieckie przepisy nakładają na akcjonariuszy kancelarii kilka warunków:
– (1) wspólnicy muszą być prawnikami lub wykonywać określone wolne zawody (wymienione w niemieckiej ustawie)
– (2) wspólnicy muszą wykonywać w ramach kancelarii działalność zawodową;
– (3) większość akcji i praw głosu muszą należeć do prawników.

W efekcie austriackiej spółce zakazano nabycia udziałów w spółce Halmer UG (Kancelarii), co doprowadziło do cofnięcia zezwolenia na wykonywanie zawodu Kancelarii.

Kancelaria złożyła pozew na postanowienie Izby Adwokackiej w Monachium do Wyższego Bawarskiego Sądu Prawniczego, który skierował sprawę do TSUE z wnioskiem o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym w sprawie wykładni art. 49 i art. 63 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) oraz art. 15 ust. 3 dyrektywy 2006/123/WE o usługach na rynku wewnętrznym.

Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że:
„Państwo członkowskie może zabronić inwestorom o charakterze czysto finansowym posiadania kapitału kancelarii prawnej. Takie ograniczenie swobody przedsiębiorczości i swobodnego przepływu kapitału jest uzasadnione celem, jakim jest zapewnienie prawnikom możliwości wykonywania zawodu w sposób niezależny i poszanowania obowiązków zawodowych.”

Christian zauważył, że Trybunał zajął odmienne stanowisko od rzecznika generalnego CAMPOS SÁNCHEZ-BORDONA, który wyraził opinię, że niemieckim przepisom brakuje spójności i konsekwencji.

Claudio Cocuzza przestawił sprawozdanie dotyczące niedawnej współpracy Komitetu ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy (AML) z Europolem.

Stéphanie Alves-Schuldt omówiła projekt odpowiedzi CCBE na projekt wytycznych CEPEJ w sprawie „jakości debaty jurysdykcyjnej”.

Adw. Bartosz Grohman zabrał głos wskazując na podjętą w dniu 20 lutego 2025 uchwałę Prezydium NRA  w sprawie 3-ciej rocznicy napaści Rosji na Ukrainę, w której Prezydium NRA akcentuje bezprawność agresji. Cieszy zresztą niezmiernie, że członkowie delegacji CCBE śledzą aktywność NRA. Wspomniana uchwała została zauważona przez obecne w Wiedniu delegacje krajowe i komentowana w rozmowach jako potrzebny i odważny głos prawników sprzeciwiających się rozpowszechnianej narracji wypaczającej naturę prawną agresji rosyjskiej na Ukrainę. Głos Adwokatury Polskiej został odebrany jako potrzebny, odważny i bezkompromisowy w kwestii uwarunkowań prawnych wojny w Ukrainie. Uchwała została przekazana do Sekretariatu CCBE celem dystrybucji do wszystkich delegacji.

Na koniec Prezydencja zaproponowała debatę Prezesów Rad Adwokackich w przedmiocie przyjętej strategii CCBE i stojących przed nią wezwań głównie w zakresie AI.