• Od dnia 12 września 2025 r. w całej Unii Europejskiej zaczęło obowiązywać Rozporządzenie 2023/2854, znane jako Akt w sprawie danych (Data Act).
• To przełomowa regulacja, która wprowadza jednolite i sprawiedliwe zasady dostępu do danych generowanych przez urządzenia i usługi cyfrowe.
• Pierwszy w Polsce komentarz do Data Act, pod redakcją naukową adw. Marcina Barczyka i adw. Iwony Aleksandrowicz-Strus, ukazał się w systemie LEX.

Nowe prawa i obowiązki
Data Act przyznaje użytkownikom produktów i usług prawo dostępu do danych zarówno osobowych, jak i nieosobowych oraz możliwość udostępniania ich wybranym podmiotom. Rozporządzenie ogranicza dotychczasowe uprawnienia producentów urządzeń i dostawców usług, kształtując rynek w kierunku większej przejrzystości i równowagi.

Cele regulacji
Nowe przepisy mają na celu:

• wspieranie rozwoju innowacyjnych modeli biznesowych,
• wzmacnianie konkurencji,
• ochronę przed nieuczciwymi warunkami umownymi,
• ułatwianie zmiany dostawców usług chmurowych,
• umożliwienie administracji publicznej dostępu do danych w sytuacjach wyjątkowych, np. kryzysowych.

Wyzwania wdrożeniowe
Wdrożenie Data Act wymaga współpracy prawników z ekspertami ds. cyberbezpieczeństwa oraz projektantami technologii cyfrowych. Regulacja stanowi całkowite novum w europejskim systemie prawnym, a jej praktyczne stosowanie to wyzwanie o charakterze prawnym i technologicznym.

Pierwszy komentarz w Polsce
W systemie LEX Wolters Kluwer dostępny jest już pierwszy w Polsce i jedyny komentarz do Data Act. Publikacja powstała pod redakcją naukową:

• adw. Marcina Barczyka (członka Instytutu Legal Tech przy NRA, Krakowska Izba Adwokacka),
• adw. Iwony Aleksandrowicz-Strus (Krakowska Izba Adwokacka).