Rada Adwokatur i Stowarzyszeń Prawniczych Europy Council of Bars and Law Societies of Europe / Conseil des barreaux européens. Stowarzyszenie założone zostało w 1960 r. CCBE jest uznawane za głos europejskiego zawodu prawniczego, reprezentujący za pośrednictwem swoich członków ponad milion europejskich prawników. Członkostwo w CCBE obejmuje adwokatury i stowarzyszenia prawnicze z 45 krajów z Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego i szerzej pojętej Europy. Organizacja składa się z 32 pełnych członków, trzech członków stowarzyszonych i dziesięciu państw–obserwatorów. CCBE reprezentuje europejskie adwokatury i stowarzyszenia prawnicze przed instytucjami europejskimi i organizacjami międzynarodowymi. Misją CCBE są kwestie związane z regulacją zawodu prawnika, obroną rządów prawa, praw człowieka i wartości demokratycznych. Obszary szczególnej troski obejmują prawo dostępu do wymiaru sprawiedliwości, cyfryzację procesów sądowych, rozwój praworządności i ochronę klienta.
Spotkanie Grupy Roboczej ds. Inwigilacji w dniu 10 lutego 2025 r.
Podczas spotkania przedstawione zostało sprawozdanie końcowe grupy wysokiego szczebla ds. dostępu do danych na potrzeby organów ścigania i wspólne pismo w sprawie propagowania praw podstawowych i wspierania bezpiecznego ekosystemu cyfrowego w ramach unijnego programu bezpieczeństwa cyfrowego (11.12.2024). Rozważano także odpowiedź Komisji na wspomniane pismo (styczeń 2025 r.) oraz konkluzje Rady w sprawie dostępu do danych w celu skutecznego egzekwowania prawa (12.12.2024). Poruszono także kwestię skutków orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie krajowych systemów zatrzymywania danych i współpracy sądowej w UE (listopad 2024 r.). Dyskutowano na temat ewentualnego stanowiska CCBE w sprawie zaleceń i kluczowych propozycji, które mają zostać opracowane w 2025 i 2026 roku.
Dyskutowano nad kwestią ochrony tajemnicy zawodowej w kontekście spraw połączonych Kock i in. przeciwko Niemcom i Jones Day przeciwko Niemcom (21/11/2024) oraz Association de la presse judiciaire i in. przeciwko Francji (skarga nr 49526/15) (16/01/2025).
Omawiano zalecenia CCBE dotyczące wdrożenia rozporządzenia w sprawie elektronicznego materiału dowodowego. Przedstawiono wytyczne ELF dotyczące wdrażania rozporządzenia w sprawie elektronicznego materiału dowodowego. Trwa dyskusja na temat wdrożenia rozporządzenia na szczeblu krajowym. Przekazano aktualne informacje na temat negocjacji między UE a USA w sprawie elektronicznego materiału dowodowego oraz na temat badań ELF dotyczących cyfryzacji i jej wpływu na prawników, wymiar sprawiedliwości i pracę CCBE.
Analizowano propozycję polskiej prezydencji w sprawie przeciwdziałania niegodziwemu traktowaniu dzieci w celach seksualnych (CSAM) i omówiono aktualne informacje na temat obecnej sytuacji w Radzie.
Omawiano stan konsultacji w sprawie wytycznych Komisji w sprawie zakazanych praktyk w zakresie sztucznej inteligencji (art. 5 Aktu SI). Przedstawiono stanowisko DAV oraz uwagi EIOD na temat zakazanych praktyk.
Przedstawiono i omówiono aktualne orzecznictwo w sprawach dotyczących obszaru działalności Grupy, takie jak Nezirić przeciwko Bośni i Hercegowinie (skarga nr 4088/21) (5/11/2024), Reporterzy bez Granic, Sekcja Niemiecka (skarga nr 81993/17) i Niko HÄRTING przeciwko Niemcom (skarga nr 81996/17) (złożona w dniu 30 listopada 2017 r.) oraz Brejza i in. przeciwko Polsce (skarga nr 27830/23) (opublikowana w dniu 22 lipca 2024 r.).
Spotkanie Komisji Prawa IT z dnia 24 stycznia 2025 r.
Podczas spotkania przedstawiono zaktualizowane wytyczne dotyczące korzystania z chmury obliczeniowej przez prawników. Można zgłaszać uwagi do aktualnego projektu wytycznych CCBE dotyczących korzystania z chmury obliczeniowej przez prawników z 2024 r. stanowi bardzo wartościowe opracowanie (przekazuję w załączeniu z prośbą o niepodawanie do publicznej wiadomości). Wytyczne są przygotowywane przez Grupę LUCS, mają zostać przedyskutowane i ewentualnie zatwierdzone przez Komitet w celu przedłożenia ich Stałemu Komitetowi CCBE w Wiedniu w dniu 27 lutego 2025 r.
Rozważano zakres klasyfikacji wysokiego ryzyka na podstawie art. 6 Aktu SI. Przedstawiona została tabela z przykładowymi przypadkami użycia. Trwa wymiana poglądów na temat klasyfikacji wysokiego ryzyka oraz kryteriów, które można uwzględnić w wytycznych Komisji. Przedstawiono tez podsumowanie prezydencji węgierskiej na temat sztucznej inteligencji i wymiaru sprawiedliwości.
Omawiano korzyści i zagrożenia związane z cyfryzacją wymiaru sprawiedliwości. Przedstawiono konkluzje Rady w sprawie stosowania sztucznej inteligencji w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości. Zaprezentowano najnowsze informacje o działaniach Komisji na rzecz cyfryzacji. Przedstawiono plany CCBE w tym zakresie (badania ELF, webinaria TRADICIL oraz planowana konferencja CCBE na temat cyfryzacji).
Analizowano metodykę oceny ryzyka i skutków systemów sztucznej inteligencji z punktu widzenia praw człowieka, demokracji i praworządności (HUDERIA) w kontekście prac nad Konwencją Rady Europy o sztucznej inteligencji. Metodyka została przyjęta przez Komitet ds. Sztucznej Inteligencji (CAI) Rady Europy na 12. posiedzeniu plenarnym, które odbyło się w Strasburgu w dniach 26–28 listopada 2024 r. W 2025 r. zostanie on uzupełniony o model HUDERIA, który zapewni materiały i zasoby pomocnicze, w tym elastyczne narzędzia i skalowalne rekomendacje.
Przedstawiono program prac na rok 2025.
Posiedzenie PECO Committee CCBE 24 września 2024 roku
W dniu 24 września 2024 r. adw. dr Tomasz Snarski reprezentował Adwokaturę Polską na posiedzeniu Komitetu PECO Rady Adwokatur i Stowarzyszeń Prawniczych Europy CCBE (Council of Bars and Law Societes of Europe). Komitet PECO CCBE stanowi Platformę Wymiany, Współpracy i Zasięgu. Koordynuje i zapewnia wsparcie oraz rekomendacje członkom stowarzyszonym i obserwatorom (w tym potencjalnym członkom obserwatorom), a także zapewnia wymianę poglądów, doświadczeń i pomysłów na temat organizacji zawodów prawniczych i funkcjonowania adwokatury, promując w ten sposób praworządność i dostęp do wymiaru sprawiedliwości. W platformie tej uczestniczą członkowie zwyczajni, stowarzyszeni i obserwatorzy CCBE.
Posiedzenie Komitetu PECO CCBE w dniu 24 września 2024 odbyło się w trybie zdalnym. Omówiono sytuację niektórych reprezentacji prawniczych z państw stowarzyszonych i obserwatorów. Przedstawiciele Gruzji przedstawili aktualne informacje na temat sytuacji w swoim kraju, rozmawiano także na temat wniosku o zmianę członkostwa Gruzińskiej Izby Adwokackiej. Członkowie Komitetu PECO zapoznali się z najnowszym sprawozdaniem Komisji Europejskiej nt. praworządności, w tym dotyczącym także Albanii, Czarnogóry, Macedonii Północnej i Serbii. Omówiono także raporty i informacje od członków stowarzyszonych i obserwatorów. Przedstawiciele członków stowarzyszonych i obserwatorów CCBE przedstawili aktualne informacje na temat obecnej sytuacji zawodów prawniczych i istotnych zmian w ich systemach wymiaru sprawiedliwości. Istotnym punktem obrad było też omówienie aktualnej sytuacji zawodów prawniczych na Ukrainie.
Kolejne posiedzenie PECO Committe CCBE odbędzie się w listopadzie w Brukseli.
Zarządzanie tożsamością dla prawników – kluczowe punkty i poruszone kwestie, 3 września 2024 r.
Przedstawiono tło działań CCBE w zakresie zarządzania tożsamością dla prawników, czyli projekty Find-A-Lawyer (FAL). CCBE zawsze opowiadało się za koniecznością, aby prawnicy mogli identyfikować się i być zatwierdzani jako praktykujący prawnicy (prototyp opracowany wiele lat temu – ale nigdy nie został wykorzystany, został opracowany w ramach systemu e-CODEX).
System e-CODEX był prowadzony jako projekt do niedawna, kiedy to przyjęto rozporządzenie w sprawie e-CODEX. Mechanizm ten łączy krajowe systemy e-sprawiedliwości. Od czasu utworzenia podstawy prawnej eu-LISA powierzono zadanie dalszego rozwoju tego instrumentu.
Przedstawiona została propozycja wspólnego działania między izbami adwokackimi i CCBE w celu opracowania tożsamości wspólnotowej, która będzie stosowana wraz z istniejącymi krajowymi mechanizmami uwierzytelniania prawników. Tożsamość federacyjna opierałaby się na obecnych strukturach stosowanych przez izby adwokackie i byłaby stosowana w całej UE.
W dyskusji poruszono m.in. następujące kwestie :
- Konieczność zachowania kontroli nad rozwiązaniami w zakresie identyfikacji i uwierzytelniania prawników, a nie pozostawienie ich organom publicznym, ponieważ niesie to ze sobą ryzyko, że rozwiązanie to będzie w pełni odpowiadać potrzebom tego zawodu. W związku z tym kwestia ta ma znaczenie strategiczne.
- Implikacje – konieczna będzie pewnego rodzaju standardowa wymiana informacji, a zatem izby adwokackie będą musiały opracować pewne standardy i wspólne wytyczne dotyczące takiej wymiany.
- Możliwy harmonogram prac i związane z nimi koszty, a także zaangażowanie przedstawicieli izb adwokackich.
- Zwrócono uwagę na to, że niezależnie od rozwiązania, izby adwokackie będą musiały się zorganizować, aby rozwiązać ten problem.
- Połączenie z istniejącymi rozwiązaniami w zakresie tożsamości cyfrowej, zgodnie z niedawno przyjętym portfelem e-ID/Digital Identity Wallet (eIDAS2). CCBE musi dokładniej zbadać, jakiego rodzaju rozwiązania będą przewidywane, tj. czy uwierzytelnianie będzie częścią funkcji w ramach portfela (który obejmuje dyplomy i kwalifikacje zawodowe jako atrybuty). Dyskusja dotyczyła również tego, czy prawnicy będą uwierzytelniać się jako obywatele, czy jako prawnicy (eID jest zwykle przeznaczone dla obywateli, w którym to przypadku potrzebne są osobne legitymacje prawników). Musimy uzyskać więcej informacji na temat portfela cyfrowego. Wspomniano również, że portfel cyfrowy będzie indywidualnym wyborem.
- Informacje niezbędne do rozpoczęcia takiego projektu – liczba prawników, prawników uprawnionych do wykonywania zawodu w kilku jurysdykcjach, wykonujących i niewykonujących zawodu, numer prawnika i numer dowodu osobistego itp.
adw. Bartłomiej Trętowski
Spotkanie Komisji ds. IT w dniu 17 czerwca 2024 r.
Omówiony został tekst aktu w sprawie sztucznej inteligencji, który wchodzi w życie z początkiem sierpnia 2024 r.
Przedstawiono tematy wysokiego ryzyka.
Przedstawiono raport ELF (European Lawyers Foundation Network of EU Bars) na temat AI dla prawników.
Dyskutowano nad zagadnieniami dotyczącymi cyfryzacji transgranicznych postępowań sądowych. Zaprezentowano strategię UE w zakresie e-sprawiedliwości. Komisja pracuje obecnie nad przygotowaniem briefingu dla kandydatów na nowych komisarzy. Zwrócono się do CCBE o przedstawienie swoich poglądów na temat cyfryzacji wymiaru sprawiedliwości. Komisja jest zainteresowana trzema kwestiami, które zamierza z nami poruszyć: potrzeby prawników w zakresie cyfryzacji postępowań sądowych, skutki akt w sprawie sztucznej inteligencji dla wymiaru sprawiedliwości i potrzeb prawników oraz potrzeby szkoleniowe prawników w zakresie cyfryzacji.
Dyskutowano nad orzeczeniem La Quadrature du Net i inni (Hadopi) (C-470/21) dotyczącymi przekazywania danych dotyczących użytkowników sieci na potrzeby spraw związanych z ochroną praw autorskich.
Posiedzenie Grupy Roboczej ds. Inwigilacji w dniu 22 lutego 2024 r.
Dnia 13 lutego 2024 r. spotkała się po raz pierwszy Podgrupa ds. Elektronicznego Materiału Dowodowego. Grupa będzie pracować nad praktycznymi wytycznymi dla prawników.
Omówiono aktualny stan prac nad regulacjami dotyczącymi zwalczanie niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych w internecie. Dnia 30 listopada 2023 r. Komisja zaproponowała przedłużenie okresu obowiązywania rozporządzenia przejściowego z niektórych przepisów dyrektywy o prywatności i łączności elektronicznej. Ma to umożliwić dostawcom usług łączności (niezależnym od numerów) dalsze dobrowolne wykrywanie i zgłaszanie materiałów przedstawiających niegodziwe traktowanie dzieci w celach seksualnych w ich usługach oraz ich usuwanie. Jest to rozwiązanie tymczasowe umożliwiające kontynuację dobrowolnych systemów wykrywania i zgłaszania CSAM do czasu wprowadzenia nowych stałych przepisów UE.
Przedstawiono informacje na temat konsultacji społecznych "Going Dark – grupy wysokiego szczebla ds. dostępu organów ścigania do danych". W dniu 20 lutego 2024 r. Komisja przeprowadziła konsultacje publiczne na temat prac grupy wysokiego szczebla ds. dostępu do danych w celu skutecznego egzekwowania prawa, zainicjowane przez prezydencję szwedzką w czerwcu 2023 r. i mające na celu zbadanie wyzwań stojących przed organami ścigania w związku z kwestiami takimi jak zatrzymywanie i szyfrowanie danych.
Poruszono kwestię dostępu instytucji państwowych do danych przechowywanych przez prawników w chmurze. Zaprezentowano kwestionariusz dotyczący rządowej inwigilacji danych prawników w chmurze w 2014 r. oraz opracowane Badania porównawcze CCBE dotyczące rządowego nadzoru nad danymi prawników w chmurze (2014 r.)
Przedstawiono stan prac nad regulacjami dotyczącymi rozpoznawania danych biometrycznych. Przygotowana został projekt dokumentu CCBE w tej sprawie oraz ankieta na temat uznawania danych biometrycznych w państwach członkowskich UE.
Posiedzenie Komisji IT w dniu 27 lutego 2024 r.
Na początku omówiono założenia europejskiej strategii w zakresie e - sprawiedliwości na lata 2024–2028. Przedstawiono dokument "e-Sprawiedliwość 2024–2028" dla Stałego Komitetu Wiedeńskiego. W dniach 4 i 5 grudnia Rada zatwierdziła europejską strategię w zakresie e-sprawiedliwości na lata 2024–2028. Strategia opisuje zasady i cele rozwoju e-sprawiedliwości w ciągu najbliższych pięciu lat oraz działania, które państwa członkowskie i UE powinny podjąć, aby je osiągnąć. Strategia ma zastosowanie do wszystkich państw członkowskich i powinna wyznaczać kierunek trwającej transformacji cyfrowej w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości.
Omawiano zagadnienia dotyczące funkcjonowania generatywnej sztucznej inteligencji. Sekretariat CCBE wystosował zaproszenie do wyrażenia zainteresowania dla członków grupy redakcyjnej w celu przygotowania dokumentu CCBE w sprawie generatywnej sztucznej inteligencji.
Przedstawiono opracowanie odpowiedzi delegacji na temat tożsamości mobilnej dla prawników. Latem 2023 r. CCBE spotkało się z przedstawicielami belgijskiej izby adwokackiej, którzy badali możliwość opracowania mobilnej tożsamości dla prawników i wprowadzenia rozwiązań w zakresie podpisu elektronicznego dla prawników. Po tym spotkaniu i dyskusji na posiedzeniu Komisji Prawa IT w Chanii (czerwiec 2023 r.) CCBE zebrało opinie delegacji na temat ich rozwiązań w zakresie tożsamości mobilnej.
Zaprezentowano najnowsze informacje dotyczące prac nad Konwencją o sztucznej inteligencji (Rada Europy).
Omówiono raport ELF na temat materiałów AI dla prawników. Raport jest jednym z rezultatów, które zostaną opracowane przez Fundację Prawników Europejskich (ELF) w ramach dotacji operacyjnej przyznanej przez Komisję Europejską (KE) na rok 2024. Dotyczy on analizy materiałów sztucznej inteligencji (AI) dla prawników: co istnieje, a co przydałoby się w przyszłości. Sprawozdanie zostanie przedłożone na sesji plenarnej CCBE w dniu 17 maja 2024 r. Raport ma być konsultowany z członkami CCBE, w szczególności z Komisją Prawa IT.
Przedstawiono ostateczny tekst wstępnego porozumienia w sprawie aktu o sztucznej inteligencji. Akt ten został uzgodniony w grudniu 2023 r. i jest obecnie formalnie zatwierdzany na sesji plenarnej parlamentu w kwietniu 2024 r. Członkowie proszeni zostali o podzielenie się swoimi spostrzeżeniami na temat przyjętego tekstu i zaproponowanie przyszłych działań CCBE w tym zakresie.
Poproszono także o ewentualne opinie dotyczące Rozporządzenia w sprawie cyfryzacji zostało przyjęte w 2023 r. Przewiduje on cyfryzację 30 instrumentów transgranicznych w dziedzinie prawa cywilnego i karnego.
Rada Adwokatur i Stowarzyszeń Prawniczych Europy CCBE opublikowała listy wspierające zagrożonych prawników. Pełna treść tych listów jest dostępna na stronie CCBE:
Kolumbia: http://ccbe.link/8ebna
Egipt: http://ccbe.link/vgceq
Indie: http://ccbe.link/wgtrn
Iran: http://ccbe.link/wexg9
Tajlandia: http://ccbe.link/e7w9n
Turcja: http://ccbe.link/q4bmt
25 października 2023 roku przypada Europejski Dzień Prawnika i w ramach obchodów z tym związanych, w dniu 23 października 2023 roku w godz. 9:00 -16:00 w Parlamencie Europejskim odbędzie się spotkanie CCBE wysokiego szczebla "Meet the Profession Day" w którym będą uczestniczyć przedstawiciele europejskich adwokatur i samorządów prawniczych.
Tematem tegorocznego Europejskiego Dnia Prawnika, który obchodzimy 25 października 2023 roku, jest "Poufność komunikacji między klientem a prawnikiem: konieczność dla ochrony twoich praw".
Poufność wymiany informacji między klientem a adwokatem jest kluczowym elementem tworzenia relacji opartej na zaufaniu, która umożliwia klientowi informowanie o okolicznościach swojej sprawy w celu uzyskania porady, reprezentacji czy obrony.
Posiedzenia Standing Committee Rady Adwokatur i Stowarzyszeń Prawniczych Europy CCBE odbywają się w Brukseli. Wskutek zabiegów polskiej delegacji po raz pierwszy CCBE zdecydowało się na organizację takiego posiedzenia na Zamku Królewskim w Warszawie - 29 września 2023 r.
Polska Delegacja przygotowała dla gości szereg wydarzeń towarzyszących, które miały pokazać przybyłym delegacjom tradycje polskiego parlamentaryzmu, uchwalenie Konstytucji 3-go Maja 1791 oraz przedstawić działania, jakie są podejmowane przez adwokatów i radców prawnych w przedmiocie wspierania i ochrony praworządności.
Delegacje CCBE odwiedziły Senat RP i spotkały się z wicemarszałkinią Senatu Gabrielą Morawską-Stanecką.
Na wniosek polskiej delegacji, CCBE jednogłośnie przyjęło stanowisko, w którym m.in. wzywa wszystkie władze państwowe do przestrzegania wartości demokratycznych, w tym niezależności i samoregulacji zawodów prawniczych, które są niezbędne do zapewnienia ochrony praw i interesów wszystkich obywateli.
Gościem specjalnym posiedzenia na Zamku Królewskim była Ołeksandra Matwiejczuk, Ukrainka, laureatka Pokojowej Nagrody Nobla za 2022 r.
Wskutek kolejnego wniosku polskiej delegacji, CCBE przyjęło stanowisko zawierające apel o przestrzegania prawa międzynarodowego i poszanowanie traktatów międzynarodowych w kontekście agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę.
Delegacja Polska zorganizowała panel nt. „Rule of law” w praktyce.
Adw. James MacGuill – prezes CCBE w roku 2022 - został uhonorowany odznaką Adwokatura Zasłużonym.
Adwokatura Polska była współorganizatorem wydarzenia.
Spotkanie Komisji IT oraz Grupy Roboczej ds. Inwigilacji, które odbyły się w ramach prac CCBE.
29 czerwca 2023 r. odbyło się połączone posiedzenie Grupy Roboczej ds. Inwigilacji oraz Komisji ds. IT. Wziął w nim udział adw. Bartłomiej Trętowski.
Kontynuowano prace nad zagadnieniami dotyczącymi sztucznej inteligencji. Omówiono projekty tekstów aktów UE dotyczących sztucznej inteligencji. Zaktualizowano informacje na temat konsultacji publicznych Parlamentu Europejskiego w sprawie strategii rozmów trójstronnych. Przedstawiono nowe informacje na temat prac nad Konwencją o sztucznej inteligencji (Rada Europy). Przedstawiono raport na temat nowych uprawnień francuskiego organu ochrony danych (CNIL) do kontroli algorytmów (raport Valerie Hayek) Parlament UE właśnie przegłosował swoją wersję ustawy o sztucznej inteligencji. Wniosek będzie teraz omawiany w ramach negocjacji trójstronnych. Oczekuje się, że negocjacje zostaną zakończone do końca 2023 roku.
Przedstawiono analizy i projekty zamian dotyczące Rozporządzenia w sprawie europejskich nakazów wydania i zabezpieczenia dowodów elektronicznych w sprawach karnych (e-dowody). Rozporządzenie zostało zatwierdzone przez Parlament UE i ma zostać zatwierdzone przez Radę (27 czerwca).
Dyskutowano nad wnioskiem dotyczącym rozporządzenia w sprawie przeciwdziałania niegodziwemu traktowaniu dzieci w celach seksualnych. Wniosek jest obecnie omawiany przez Parlament i Radę. Główna komisja LIBE Parlamentu UE będzie rozpatrywać poprawki przez całe lato i oczekuje się, że zagłosuje we wrześniu. Członkowie CCBE są proszeni o zasugerowanie dalszych argumentów, które można by przedstawić w trakcie prac LIBE.
Omawiano projekt listu CCBE wspierającego Juliana Assange'a. CCBE wysłało list otwarty w lutym 2020 r. do ministra spraw wewnętrznych Wielkiej Brytanii. Pismo, o którym mowa, jest drugim w tej samej sprawie i powtarza kwestie poruszone wcześniej. Członkowie CCBE są proszeni o skomentowanie listu.
Dyskutowane nad dokumentami CCBE dotyczącymi rozpoznawania biometrycznego. Grupa robocza ds. inwigilacji przeprowadziła ankietę na temat rozpoznawania biometrycznego w celu opracowania dokumentu na ten temat. Członkowie CCBE są proszeni o skomentowanie propozycji sekretariatu dotyczącej kolejnych kroków w odniesieniu do tego dokumentu.
Przedstawiono też wstępne założenia dotyczące zarządzania tożsamością prawników. Przedstawiciele belgijskiej palestry badają możliwość opracowania mobilnej tożsamości dla prawników i wprowadzenia rozwiązań w zakresie podpisu elektronicznego dla prawników. CCBE planuje zorganizować w przyszłości wymianę poglądów z adwokaturami i stowarzyszeniami prawniczymi. Zanim to nastąpi, członkowie Komisji Prawa IT proszeni są o zastanowienie się nad kwestiami, które mogą zostać poruszone w rozmowach z izbami adwokackimi i stowarzyszeniami prawniczymi.
Wydaje się, że omawiane zagadnienie jest zbliżone do rozwiązania dostępnego w Polsce w ramach aplikacji mObywatel i systemów współpracujących. Jednak omawiane rozwiązanie ma zapewniać wyższy poziom bezpieczeństwa, bazujący na wymaganiach dla certyfikatów kwalifikowanych.
Komitet i WG zostaną poproszone o przygotowanie projektów planów pracy do końca roku i przedłożenie ostatecznych planów pracy Stałemu Komitetowi w Wiedniu. Członkowie proszeni są o przedyskutowanie pomysłów na przyszłe działania Komitetu i Grupy Roboczej.
Sesja Plenarna CCBE - Rady Adwokatur i Stowarzyszeń Prawniczych Europy - odbyła się 30 czerwca w greckiej Chanii. Polską delegację Naczelnej Rady Adwokackiej i Krajowej Izby Radców Prawnych w CCBE reprezentowali: jej przewodniczący, adw. Bartosz Grohman, wiceprezes NRA, mec. Maria Ślązak oraz mec. dr Dariusz Gibasiewicz.
CCBE wzywa do niezwłocznego uchylenia przez polski Parlament ustawy o powołaniu państwowej komisji do badania wpływu Rosji na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007-2022 (tzw. lex Tusk).
Główną obawą CCBE jest to, że na skutek stosowania zapisów ustawy prawo do tajemnicy zawodowej nie będzie respektowane.
Stanowisko Rada Adwokatur i Stowarzyszeń Prawniczych Europy zostało przyjęte 30 czerwca na wniosek polskiej delegacji, w skłąd której wchodzą: adw. Bartosz Grohman, wiceprezes NRA i przewodniczący polskiej delegacji w CCBE, mec. Maria Ślązak i mec. Dr Dariusz Gibaszewicz z ramienia KIRP.
Sesja Plenarna CCBE odbywa się w greckiej Chanii.
15 maja, adw. Natalia Klima-Piotrowska, przewodnicząca Komisji Praw Człowieka przy NRA, wzięła udział w spotkaniu Komisji Praw Człowieka CCBE w Brukseli.
1. Komisja przygotowała rekomendację dla Standing Committee CCBE do Nagrody Praw Człowieka CCBE 2023. Rekomendacja zostanie przedstawiona do zatwierdzenia na sesji plenarnej w dniu 30 czerwca 2023 r. Rekomendacja pozostaje niejawna do czasu ogłoszenia laureata/tki Nagrody, co nastąpi podczas posiedzenia w listopadzie b.r.
2. Omówiono krótko przebieg konkursu CCBE Amicus Curiae (w obecnej edycji jestem członkinią jury konkursu). Z uwagi na brak czasu, uzgodniono zorganizowanie w nadchodzących tygodniach krótkiego spotkania online w celu omówienia punktów wymienionych w porządku obrad, a dotyczących m.im.
a. Osób, które mogą uczestniczyć w konkursie
b. Języka, w którym można przygotować opinię
c. Składu jury
d. Wytycznych dla kandydatów co do minimalnych wymogów opinii
3. Ankieta dotycząca agresji, gróźb i molestowania prawników – opracowane zostały pytania obowiązkowe i wariantowe. Podczas spotkania roboczego w dniu 17 kwietnia b.r. uzgodnione zostało, że ankiety mają zostać przeprowadzone przez adwokatury do końca roku. W tej sprawie prześlę osobnego maila.
4. Spotkanie z Shahanurem Islamem z Banglaeszu - adwokatem i aktywistą z Bangladeszu, który działa tam na rzecz ochrony praw osób wykluczanych m.in. ze względu na religię, pochodzenie etniczne, a przede wszystkim orientację seksualną. Za te działania wielokrotnie grożono śmiercią jemu i jego rodzinie, nakłaniano do wyjazdu z kraju, usiłowano go porwać. Żadna z tych sytuacji nie skutkowała wszczęciem śledztwa. Żadna też nie zniechęciła Shahanura Islama do jego działalności.
5. Termin następnego spotkania - Kolejne spotkanie odbędzie się w Atenach 23.11.2023, w godzinach 16:00-18:00, na które zostaną zaproszeni laureaci Nagrody Praw Człowieka CCBE lub ich przedstawiciele.
Spotkanie Komisji IT (27.04.2023)
Przedstawiono aktualne dane dotyczące prac nad ramami prawnymi ochrony danych osobowych w relacjach UE-USA. Omówiono projekty decyzji oraz rezolucje w tym przedmiocie, które były podejmowane. Członkowie zgodzili się, że przed przygotowaniem stanowiska CCBE, że powinni wyjaśnić kilka nierozstrzygniętych kwestii dotyczących prawa amerykańskiego.
Jednym z coraz popularniejszych zagadnień staje się rozwój tzw. sztucznej inteligencji. Przedstawiono aktualne informacje na temat prac legislacyjnych nad aktem prawnym UE dotyczącym sztucznej inteligencji. Omówiono projektowane zapisy Konwencji o sztucznej inteligencji, prawach człowieka, demokracji i państwie prawa oraz zmiany planowane w prawie UE. Akt prawny UE dotyczący sztucznej inteligencji jest obecnie omawiany w Parlamencie UE i jest bliski sfinalizowania w komisjach (LIBE i IMCO).
Omówiono stan prac nad regulacją dotyczącą danych (tzw. Data Act). Zarówno Parlament, jak i Rada uzgodniły swoje stanowiska w sprawie aktu prawnego dotyczącego danych. Rozpoczęły się negocjacje trójstronne. Członkowie proszeni są o zgłaszanie uwag na temat bieżących kwestii wynikających z analizy obu tekstów.
Dyskutowano także nad wnioskiem dotyczącym projektu rozporządzenia w sprawie cyfryzacji systemów wymiaru sprawiedliwości (do dyskusji). Zarówno Parlament, jak i Rada uzgodniły swoje stanowiska w sprawie wniosku i wkrótce rozpoczną się negocjacje trójstronne. Członkowie proszeni są o zgłaszanie uwag do bieżących kwestii wynikających z analizy dwóch tekstów.
Dyskutowany nad bieżącymi problemami pojawiającymi się w Państwach Członkowskim w zakresie objętym działaniem Komisji IT. Poruszono tematy m.in. francuskiej ustawy o wykorzystaniu sztucznej inteligencji podczas igrzysk olimpijskich, włoskiego zakaz ChatGPT czy listu otwartego Katolickiego Uniwersytetu w Leuven.
Przedstawiono też aktualne informacje na temat prac grupy roboczej ds. cyberprzestępczości i sztucznej inteligencji (CEPEJ-GT-CYBERJUST) oraz e-CODEX.
Spotkanie Grupy Roboczej ds. Inwigilacji (28.04.2023)
Dyskutowano na temat systemów identyfikacji biometrycznej i rozpoznawania twarzy. Omówiono aktualne informacje na temat prac legislacyjnych nad aktem prawnym UE dotyczącym sztucznej inteligencji oraz tabelą odpowiedzi CCBE na temat rozpoznawania biometrycznego. Członkowie zostali zaproszeni do omówienia proponowanego kierunku i kierunku działań w odniesieniu do dokumentu.
Akt prawny UE w sprawie sztucznej inteligencji jest obecnie omawiany w Parlamencie i jest bliski sfinalizowania w komisjach wiodących (LIBE i IMCO). Głosowanie w komisjach zaplanowano na 26 kwietnia, a grupa robocza zostanie poinformowana o jego wynikach. Posłowie proszeni są o omówienie obecnie proponowanego brzmienia dotyczącego uznawania biometrycznego na mocy art. 5 i załącznika III do tekstu.
Dyskutowano nad aktualnym etapem prac nad rozporządzeniem w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych w internecie. Od maja 2022 r. Parlament i Rada kontynuują prace nad swoimi stanowiskami w sprawie wniosku Komisji. CCBE przyjął swoje stanowisko pod koniec listopada 2022 r. Członkowie są proszeni o omówienie swoich reakcji na te wydarzenia.
Dyskutowano nad wykorzystywaniem systemu Pegasus w Państwach Członkowskich. Komisja PEGA Parlamentu Europejskiego zebrała się 9 marca br. w celu omówienia poprawek do projektu sprawozdania i projektu zaleceń. Wiele poprawek do projektu sprawozdania dotyczyło działań nadzorczych prowadzonych nad prawnikami. Sprawozdawcy omawiali poprawki kompromisowe zarówno do projektu sprawozdania, jak i do projektu rezolucji. Członkowie są zaproszeni do omówienia swoich reakcji na te najnowsze wydarzenia.
Przedstawiono aktualne informacje na temat prac nad systemem e-dowodów na gruncie UE oraz kontaktów międzynarodowych. Po zatwierdzeniu wstępnego porozumienia przez Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (LIBE) w dniu 31 stycznia tekst jest obecnie poddawany weryfikacji prawno-językowej. Głosowanie nad nim planowane jest podczas sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego w maju. Posłowie są proszeni o omówienie swoich reakcji na tekst końcowy. Po przyjęciu przepisów UE dotyczących dowodów elektronicznych wznowiono negocjacje między UE a USA w sprawie umowy dotyczącej dowodów elektronicznych. Członkowie są proszeni o omówienie swoich reakcji na negocjacje UE-USA.
Członkowie zostali też zaproszeni do omówienia propozycji Sekretariatu CCBE w sprawie nowego formatu posiedzeń komitetu i rozważenia dat posiedzeń do końca roku.
Przedstawiono informacje na temat orzecznictwa UE w kontekście wezwania Węgier przez Komitet Ministrów do dostosowania prawa dotyczącego tajnej inwigilacji do wyroków Trybunału Europejskiego.
adw. Bartłomiej Trętowski
Roczny raport z działalności Rady Adwokatur i Stowarzyszeń Prawniczych Europy CCBE w 2022 roku,
Zawiera informacje o inicjatywach i projektach podejmowanych przez CCBE w minionym roku.
W raporcie można znaleźć informacje między innymi o pracach poszczególnych komitetów i grup zadaniowych, udzielanej pomocy fizycznej i finansowej oraz wspieraniu działań Unii Europejskiej w związku z konfliktem zbrojnym w Ukrainie, działaniach CCBE w obszarze cyfryzacji wymiaru sprawiedliwości, obrony zasady nieidentyfikowania się prawników z ich klientami, Europejskiej konwencji o zawodzie prawnika czy wyzwaniach w kontekście ochrony środowiska i kryzysu klimatycznego.
Raport w języku angielskim: https://www.ccbe.eu/fileadmin/speciality_distribution/public/documents/Publications/EN_2022_Annual_Report.pdf
Raport w języku francuskim: https://www.ccbe.eu/fileadmin/speciality_distribution/public/documents/Publications/FR_2022_Annual_Report.pdf
16 lutego 2023 r. Na posiedzeniu Standing Committee CCBE przyjęto wkład CCBE do raportu Komisji Europejskiej o stanie praworządności 2023 (Contribution of the CCBE for 2023 Rule of Law Report).
Dokument jest dostępny w języku angielskim i języku francuskim na stronie CCBE:
Polska delegacja do CCBE (Rady Adwokatur i Stowarzyszeń Prawniczych Europy) wezwała do pozbawienia samorządu adwokackiego z Rosji statusu obserwatora w tej Radzie.
Stanowisko, podpisane m.in. przez Prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej, adw. Przemysława Rosatiego oraz Prezesa Krajowej Izby Radców Prawnych, r.pr. Włodzimierza Chróścika, poddano głosowaniu 16 lutego podczas sesji plenarnej CCBE w Wiedniu.
CCBE podjęła decyzję o zawieszeniu rosyjskiego samorządu adwokackiego w funkcji obserwatora tej Rady.
W przesłanym do CCBE stanowisku Polska delegacja podkreśla brak reakcji samorządu rosyjskiego na naruszenia prawa międzynarodowego, w tym prawa człowieka przez rząd rosyjski w związku z agresją na Ukrainę.
Zachęcamy do zapoznania się z pełnym stanowiskiem (czytaj stanowisko stanowiska)
Pod stanowiskiem podpisali się: adw. Przemysław Rosati, prezes NRA,: adw. Bartosz Grohman, wiceprezes NRA, adw. Wojciech Bagiński, przewodniczący Komisji do spraw Zagranicznych NRA, r.pr. Włodzimierz Chróścik, prezes KIRP oraz r.pr. Piotr Chrzczonowicz, przewodniczący Komisji Zagranicznej KRRP
Publikujemy wywiad z prezydentem CCBE Panagiotisem Perakisem, w którym opowiada m.in. o tym, jakie będą główne priorytety CCBE w czasie jego prezydentury w 2023 roku.
Treść rozmowy z języku ankielskim można przeczytać pod linkiem:
(czytaj wywiad z prezydentem CCBE)
Panagiotis Perakis - grecki prawnik, który o ukończeniu studiów w Grecji i we Francji rozpoczął praktykę zawodową jako prawnik świadczący usługi prawne zarówno w postępowaniach doradczych, jak i sądowych. Z biegiem lat stał się ekspertem w dziedzinie greckiego prawa korporacyjnego i kontynuował praktykę w innych dziedzinach prawa, zdobywając doświadczenie w wielu rodzajach spraw, jak również w procedurach rozwiązywania sporów. Jednocześnie przez lata pełnił funkcję niezależnego eksperta prawnego Komisji Europejskiej w zakresie rozwiązywania i regulowania nowych zagadnień prawnych wynikających ze zmieniających się technologii informacyjnych i telekomunikacyjnych. Od lutego 2015 roku był przewodniczącym Komitetu CCBE ds. dostępu do wymiaru sprawiedliwości, w 2019 roku pełnił funkcję szefa Delegacji Greckiej. Z początkiem roku 2023 objął funkcję prezydenta CCBE.
Sprawozdanie z Sesji Plenarnej CCBE – 25 listopada 2022 (przejdź do sprawozdania)
Nagrody Praw Człowieka CCBE 2022
Ukraińska prawniczka Nadia Volkova i Ukraińskie Narodowe Stowarzyszenie Adwokatów (UNBA) zostali laureatami tegorocznej Nagrody Praw Człowieka CCBE 2022.
CCBE postanowiło przyznać Nagrodę Praw Człowieka CCBE 2022 ukraińskiej prawniczce Nadii Volkovej i UNBA za ich odwagę, determinację i zaangażowanie w obronę praw człowieka oraz praworządności w Ukrainie.
Prezydent CCBE, James MacGuill, wręczy nagrody podczas Sesji Plenarnej CCBE w piątek 25 listopada 2022 r. w Brukseli.
Poprzez tę nagrodę CCBE pragnie podkreślić ważną rolę, jaką prawnicy odgrywają dla obywateli Ukrainy w obronie ich praw podstawowych. (czytaj więcej)
Newsletter CCBE-INFO 97 (maj-czerwiec 2022)
(czytaj Newleter w j. angielskim)
(czytaj Newsetter w j. francuskim)
Newsletter CCBEInfo nr 96 (marzec-kwiecień 2022)
(czytaj Newsletter w j. angielskim)
(czytaj Newsletter w j. francuskim)
Kongres CCBE-FBE w Sofii z udziałem polskiej delegacji (czytaj relację)
Zobacz film o działalności CCBE
Sesja Plenarna CCBE – Dublin 13 maja 2022 (czytaj więcej)
Relacja z posiedzenie Standing Committee CCBE z 1 kwietnia 2022 (czytaj więcej)
Ceremonia wręczenia nagród w w konkursie CCBE Amicus Curiae odbędzie się podczas posiedzenia Standing Committee CCBE w dniu 30 czerwca 2023 r. w Grecji (Kreta).
Pierwsza edycja konkursu rozpocznie się 1 września 2022 roku.
Konkurs jest skierowany do studentów prawa kończących studia (na ostatnich dwóch latach studiów), których dyplom jest warunkiem wstępnym do wykonywania zawodu prawnika w krajach, w których samorządy czy stowarzyszenia prawnicze są członkami CCBE. Będzie polegał na przedstawieniu fikcyjnej (w tym sensie, że nie jest przeznaczona do wykorzystania w jakimkolwiek rzeczywiście toczącym się postępowaniu) opinii przyjaciela sądu („amicus curiae brief”).
Nagrodzona praca zostanie opublikowana przez CCBE na stronie internetowej i w mediach społecznościowych. Zwycięzca zostanie również zaproszony do odebrania symbolicznej nagrody podczas majowej Sesji Plenarnej CCBE, która co roku odbywać się będzie w innym kraju europejskim.
Więcej informacji o konkursie i warunkach udziału na stronie CCBE: (przejdź do strony)
1 kwietnia w Brukseli odbyło się stacjonarne posiedzenie Komitetu Sterującego CCBE. Polska delegacja obecna była w składzie: adw. Bartosz Grohman – przewodniczący delegacji, oraz mec. Maria Ślązak i mec. Przemysław Kamil Rosiak.
W Brukseli odbyła się 31 marca br. publiczna prezentacja opracowania pt. „Guide on the use of Artificial Intelligence-based tools by lawyers and law firms in the EU 2022”, które zostało poświęcone praktycznemu znaczeniu rozwoju sztucznej inteligencji w praktyce prawniczej w przestrzeni Unii Europejskiej.
(czytaj więcej i pobierz przewodnik)
Newsletter CCBEInfo nr 95
(czytaj Newsletter w j. angielskim)
(czytaj Newsletter w j. francuskim)
25 lutego 2022r. Rada Adwokatur i Stowarzyszeń Prawniczych Europy (CCBE) przyłącza się do społeczności międzynarodowych i instytucji Unii Europejskiej w potępianiu inwazji Rosji na Ukrainę. CCBE powołując się na wystąpienie Prokuratora Generalnego przy Międzynarodowym Trybunale Karnym (czytaj wystąpienie), w którym przypomina on o odpowiedzialności karnej za możliwe akty ludobójstwa, zamachu na prawa człowieka i możliwych przestępstw wojennych - wzywa Prokuratora Generalnego przy Międzynarodowym Trybunale Karnym do niezwłocznego wszczęcia śledztwa w sprawie agresji militarnej, a w konsekwencji możliwego postawienia Władimira Putina i jego współpracowników przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym. (czytaj więcej)
Relacja z posiedzenia Standing Committee CCBE 25 lutego 2022 (czytaj więcej)
Zapraszamy do zapoznania się z wywiadem jakiego udzielił nowy prezydent CCBE James MacGuill, w którym przedstawia m.in. główne priorytety w swojej pracy na rzecz CCBE w roku 2022.
Grudzień 2021 r. CCBE opublikowała oświadczenie, w którym wyraziła zaniepokojenie obecnym kryzysem humanitarnym na granicy Unii Europejskiej z Białorusią. (czytaj więcej)
10 grudnia 2021: Czworo białoruskich prawników, którzy obecnie są uwięzieni, otrzymało Nagrodę Praw Człowieka przyznawaną przez CCBE. Są to: Lilia Własowa, Maksim Znak, Leanid Sudalenka i Dmitrij Łajewski. (czytaj więcej)
Newsletter CCBEInfo nr 94 listopad-grudzień 2021
(czytaj Newsletter w j. angielskim)
(czytaj Newsletter w j. francuskim)
Newsletter CCBEInfo wrzesień - październik 2021 r.
9 grudnia 2021 r. sesja Komitetu Praw Człowieka CCBE (czytaj notatkę)
9 grudnia 2021 posiedzenie Surveillance Group CCBE (czytaj notatkę)
Wspólny apel wsparcia dla zagrożonych prawników w Afganistanie
Przedstawiciele NRA uczestniczyli w spotkaniu ETPCz i CCBE
Raport CCBE o sytuacji migrantów
Nagroda Praw Człowieka CCBE dla prawników w Afganistanie
Standing Committee CCBE – 8 października 2021
CCBE: wyrok TK jest sprzeczny z traktatami Unii Europejskiej
Komisje CCBE o wyzwaniach używania sztucznej inteligencji w pracy małych kancelarii
Oświadczenie CCBE nt. sytuacji w Afganistanie i migrantów na granicach UE
Spotkanie Standing Committee ds. Rule of Law CCBE 21 września 2021
Spotkanie Komisji IT przy CCBE 22 września br.
Raport CCBE "Zapewnienie jakości usług prawniczych"
Relacja z posiedzenia CCBE Standing Committee z 25 czerwca 2021 r.
Sesja plenarna CCBE z udziałem przedstawicieli NRA 21 maja 2021 r.
Oświadczenie CCBE z okazji Dnia Europy 2021
CCBE o sytuacji zawodów prawniczych w Turcji w Międzynarodowym Dniu Praw Człowieka
Nagroda Praw Człowieka CCBE dla siedmiorga egipskich prawników 2020
List CCBE do Prezydenta RP dot. zatrzymania adw. Giertycha
Oświadczenie CCBE z okazji 30. rocznicy przyjęcia Podstawowych zasad ONZ dot. roli prawników
Zapraszamy do obejrzenia wywiadu CCBE z Panią Věrą Jourovą, wiceprzewodniczącą Komisji Europejskiej, Komisarz ds. wartości i przejrzystości (obejrzyj wywiad)
Program szkoleniowy dla prawników w zakresie mediacji
Nagroda Praw Człowieka CCBE dla uwięzionych prawników irańskich
Rada Adwokatów i Stowarzyszeń Prawniczych Europy (CCBE) przyznała tegoroczną Nagrodę Praw Człowieka CCBE prawnikom irańskim przebywającym obecnie w więzieniu: Nasrin Sotoudeh, Abdolfattah Soltani, Mohammad Najafi i Amirsalar Davoudi.
Przewodnik po elektronicznym systemie sądownictwa UE
Wideo CCBE z przesłuchania w sprawie ataków na prawników, które miało miejsce 19 lutego 2019 r. w Parlamencie Europejskim. Pokazuje działania CCBE i jej członków w zakresie ochrony roli prawników i promowania praworządności. (obejrzyj nagranie)
Newslettery
Newsletter CCBEInfo #88 czerwiec-wrzesień 2020
Special Focus: 60th anniversary of the CCBE
(czytaj newsletter w wersji angielskiej)
(czytaj newsletter w wersji francuskiej)
Newsletter CCBEInfo #87 marzec-maj 2020
(czytaj newsletter w wersji polskiej)
(czytaj newsletter w wersji angielskiej)
(czytaj newsletter w wersji francuskiej)
Newsletter CCBEInfo #86 styczeń-luty 2020
(czytaj newsletter w wersji angielskiej)
Newsletter CCBEInfo #85 listopad-grudzień 2019
(czytaj newsletter w wersji angielskiej)
Newsletter CCBEInfo #84 wrzesień 2019
(czytaj newsletter w wersji angielskiej)
Newsletter CCBEInfo #83 lipiec/sierpień 2019
Newsletter CCBEInfo #81 maj 2019
Newsletter CCBEInfo #80 marzec 2019
Newsletter CCBEInfo #79 luty 2019
Newsletter CCBEInfo #78 styczeń 2019
Newsletter CCBEInfo #77 listopad-grudzień 2018 r.
Newsletter CCBEInfo #76 październik 2018 r.
Newsletter CCBEInfo #75 wrzesień 2018
Newsletter CCBEInfo #74 lipiec-sierpień 2018
Newsletter CCBEInfo #73 czerwiec 2018
Newsletter CCBEInfo #72 maj 2018
(czytaj wersja polska)
(czytaj wersja angielska)
Stanowiska i uchwały CCBE
CCBE wzywa do poszanowania praworządności przy wyborach do Prokuratury Europejskiej
Manifest CCBE w związku z wyborami w UE w 2019
Sprawozdania Komitetu Stałego CCBE
Posiedzenia Plenarne CCBE
Komisje CCBE
Regulacje wykonywania zawodu prawnika w UE
Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy dnia 24 stycznia 2018 r. przyjęło rekomendację w sprawie przygotowania europejskiej konwencji o zawodzie prawnika (ang. European convention on the profession of lawyer). (czytaj więcej)
Konferencje CCBE
CCBE uruchomiła Europejską Platformę Szkoleniową
Debata CCBE o cyfryzacji wymiaru sprawiedliwości 27 października 2020
Francuskojęzyczne seminarium internetowe: Nowe paradygmaty zawodu prawnika 5 maja 2020 r.
CCBE i FBE : konferencja „Samoregulacja i jakość w zawodzie prawniczym” 25 października w Lizbonie
CCBE zaprasza na konferencję Artificial Intelligence – Humane Justice 30 listopada 2018